به گزارش ایران‌پژواک، یک خانواده هم وقتی می‌فهمیدند خواستگار دخترشان به‌اصطلاح پسر خانگی است و فقط با فک و فامیل رفاقت و حشر و نشر دارد خیال‌شان از او راحت می‌شد، اما امروز می‌دانیم که هر آدمی ضمن آن‌ که باید خانواده را در هرشرایطی در اولویت قرار دهد؛ نیاز دارد گاهی با رعایت موازین و خط قرمزها با دوستانش رفت وآمد کند. زمانی را حتی کم به خودش و دوستانش اختصاص دهد؛ با آن‌ها گپ بزند و وقت بگذارد. اما آمارها، نظرسنجی‌ها و پژوهش‌ها و حتی مشاهدات میدانی ما گواه این است که مثل تمام دنیا در کشور ما هم داشتن دوست صمیمی رو به کاهش است. دوستانی که منبع تغذیه روحی ما باشند، دوستانی که یک شبکه حمایتی از ما را تشکیل دهند تا در روزهای سختی کنار ما باشند. بدیهی است وقتی از دوست صمیمی صحبت می‌کنیم منظورمان کسی است که در مقابل جایگاه خانواده قرار نگیرد؛ نقش یک مرد به عنوان شوهر و پدر را با حضور وقت و بی‌وقتش کم رنگ نکند و در یک کلام فوایدش بیشتر از مضراتش باشد. البته که در این دوستی ما هم وظایفی داریم، یعنی باید به چارچوب خانواده رفیق‌مان و مرزهایش احترام بگذاریم، به‌ وقت ضرورت به او کمک کنیم و خیلی چیزهای دیگر. گاهی با هم وقت بگذرانیم تا انرژی روحی برای ایفای نقش‌های خانوادگی و اجتماعی را داشته باشیم و ... اما متاسفانه مشغله زیاد این‌روزها، فضای مجازی و خیلی چیزهای دیگر رفاقت‌ها را کم رنگ کرده. حالا خبری از توجه به کودک درون کنار رفقا با فوتبال بازی و رفتن به استخر نیست. حالا همه حرف‌ها و نظرات‌مان درباره فوتبال، سینما و سیاست را باید با اعضای خانواده درمیان بگذاریم که گاهی علاقه‌ای به حرف‌های گاه مردانه یا لااقل دنیای ما ندارند. حالا اگر کارمان گره بخورد، دنبال خانه باشیم، چک داشته باشیم و خیلی چیزهای دیگر، آن‌قدر از رفیق‌مان فاصله گرفتیم که کم وبیش خجالت می‌کشیم در چنین وقت‌هایی سراغش را بگیریم. از این مثال‌ها زیاد است. در این پرونده سراغ این موضوع رفتیم که چرا داشتن رفیق صمیمی برای آقایان ضروری است؟ چرا این رفاقت‌ها کم رنگ شده و ادامه این روند چه ضررهایی برای زندگی فردی، خانوادگی و شغلی فرد دارد. تفاوت دوستی‌های مردانه و زنانه چیست و خلاصه چرا رفیق لازم هستیم؟

چرا هر روز تعداد دوستان صمیمی مردان کم و کمتر می‌شود؟
بر اساس داده‌های موسسه نظرسنجی گالوپ، درصد مردانی که حداقل ۶ دوست صمیمی دارند/ بین سال‌های ۱۹۹۰ تا ۲۰۲۰ به نصف کاهش یافته است

با افزایش رسانه‌های اجتماعی و کمبود وقت، دوستی‌های آدم‌ها کاهش یافته است. حالا کارشناسان درباره کاهش نگران‌کننده دوستی‌ها هشدار می‌دهند. تعداد دوستی‌ها، محبت و همدردی در بین مردان به ‌ویژه مردان جوان، به طور پیوسته در حال کاهش است. بر اساس داده‌های موسسه نظرسنجی گالوپ و مرکز بررسی زندگی آمریکایی، درصد مردانی که حداقل شش دوست صمیمی دارند بین سال‌های ۱۹۹۰ تا ۲۰۲۰ به نصف کاهش یافته است. به گفته کارشناسان تغییر عادات و سبک ‌زندگی میزان رفاقت‌ها را تحت تاثیر قرار داده است به طوری که بیش از ۲۰ درصد از آمریکایی‌ها گزارش داده‌اند که هیچ دوست صمیمی ندارند. «سباستین تانگ»، روان شناس و پزشک خانواده به یورونیوز می‌گوید: «اگر بخواهیم این داده‌ها را به صورت واقعی در نظر بگیریم، شاهد کاهش نگران‌کننده دوستی به عنوان یک نهاد و به عنوان یک مفهوم خواهیم بود.»

چرا این اتفاق برای مردان بیشتر از زنان رخ می‌دهد؟
«ران ریگیو»، روان شناس کالیفرنیایی در پاسخ به این سوال می‌گوید: «مردان «ابزاری‌تر» به روابط دوستی نگاه می‌کنند. آن‌ها برخلاف زنان که تمایل به داشتن «معتمدان» یا یک شبکه حمایت اجتماعی دارند، بیشتر به دنبال «یاران گاه به گاه» می‌گردند تا کارهای روزمره کوچک را با آن ها به اشتراک بگذارند. «اوبری هیرش»، روزنامه‌نگار، یکی از کسانی است که درباره «رکود دوستی مردانه» بارها صحبت کرده است. او معتقد است که «ما تمایل داریم پسران جوان را به طور متفاوت تربیت و آسیب‌پذیر بودن آن‌ها را پنهان کنیم. همچنین به سر سختی و قوی بودن آن‌ها بیش از حساسیت عاطفی و روابط اجتماعی اهمیت می‌دهیم». به نظر او، این چارچوب ذهنی برای ایجاد «ارتباطات پایدار» مناسب‌ نیست. «شاید وقت آن رسیده باشد که به‌خاطر آن‌ها و به خاطر جامعه درباره معنای مرد خوب بودن تجدید نظر کنیم.»

فرمول تبدیل دوست معمولی به صمیمی
بر اساس مطالعه‌ای در مجله «Medium Nayeem»با استفاده از فرمول ۱۱-۳-۶ می‌توان یک رابطه دوستی صمیمی را شکل داد. یعنی شما به حداقل ۱۱ جلسه سه ساعته در یک دوره شش ماهه نیاز دارید تا یک آشنایی را به یک رابطه دوستانه تبدیل کنید. از عبارت «تبدیل شدن» نباید به راحتی گذشت. ساختن یک دوستی مانند یک فرایند تولید صنعتی است که مواد تشکیل دهنده آن تمایل و زمان است. بر اساس این مطالعه چرخه تولید دوستی پس از همه گیری کرونا بسیار پیچیده‌تر شده است، به طوری که به گفته مرکز تحقیقات پیو، ۳۵ درصد از آمریکایی‌ها اذعان دارند که اکنون «زمان و انرژی کمتری» را به رودررویی با افراد اختصاص می‌دهند. نباید فراموش کرد که دوستی‌های مجازی به ندرت به «دوستی صمیمی یا واقعی» تبدیل خواهند شد.

اصل پارتو برای دوستی
«جوزف جوران»، کارشناس مدیریت کیفیت، پیشنهاد کرده است که راهبرد خوب برای جلوگیری از هدر دادن بی‌ملاحظه سرمایه اجتماعی انباشته شده در طول زمان، تلاش و فداکاری و به کارگیری اصل پارتو برای دوستی است؛ این بدان معناست که ۲۰ درصد از دوستان شما هستند که در نهایت ۸۰ درصد از تعاملات اجتماعی غنی و رضایت‌بخش را ایجاد می‌کنند. بنابراین، اگر وقت ندارید که آگاهانه رابطه خود را با همه آن‌ها تقویت کنید، تنها پنج نفری راکه برایتان مهم‌تر هستند، شناسایی و روی آن‌ها تمرکز کنید. بقیه را می‌توان بدون عذاب وجدان نادیده گرفت یا کنار گذاشت. با این حال، شما باید دوستان خود را ببینید، بغل کنید، فعالیت‌هایی را با آن‌ها انجام دهید و در دنیای واقعی به آن‌ها گوش دهید. اگر این طور نباشد، زمانی فرا خواهد رسید که وقتی از شما می‌پرسند چند نفر از دوستان تان را نام ببرید، شما کسی را به خاطر نمی‌آورید.

نیاز انکارناپذیر مردها به دوست ‌صمیمی/ ارتباط دوستانه در زنان و مردان از جنبه روان‌شناختی تفاوت‌هایی دارد و علاوه بر رشد فردی و احساس تعلق باعث کاهش استرس هم می‌شود

دکتر مهدی سودآوری | روان شناس و مدرس دانشگاه

دوست و دوستی یکی از عوامل مهم در سلامت روان است. دوستان شبکه حمایت اجتماعی برای فرد ایجاد می‌کنند که می‌تواند در زمان مشکلات باعث کاهش حس تنهایی و کمک به افزایش تاب‌آوری شود. نیاز مردها به داشتن دوست صمیمی تاثیرات زیادی روی سلامت جسمی و روانی آن‌ها می‌گذارد. اما برخی دلایل باعث می‌شود تا آن‌ها کمتر به این مقوله مهم توجه کنند. در ادامه، درباره چرایی نیاز مردها به دوست صمیمی و مزیت‌های آن خواهیم گفت. همچنین این که چرا مردها برخلاف زن‌ها، در حفظ دوستی‌ها کمتر موفق هستند؟

کمبود عاطفه در دوستی‌های مردانه
ساختن رابطه دوستانه، کاری زمان بر و انرژی‌بر است. برای ایجاد یک دوستی نزدیک باید به خود اجازه آسیب پذیری داد. یعنی حداقل بخشی از خود واقعی‌مان را بدون نقاب‌های روزمره به طرف مقابل نشان بدهیم، اما متاسفانه طبق کلیشه‌های جنسیتی که مرد نباید احساسات خود را بروز بدهد، مرد باید محکم باشد، مرد گریه نمی‌کند و ... معمولا در دوستی‌های مردانه چیزی به عنوان تبادل عاطفی وجود ندارد. مردان صرفا برای انجام یک فعالیت مثل کوهنوردی، بازی کردن و ... دور هم جمع می‌شوند و در طول فرایند آن فعالیت، صرفا درباره موضوعات بیرونی مثل فوتبال، اقتصاد یا سیاست و ... صحبت می‌کنند.

تفاوت‌های دوستی‌های مردانه با زنانه
مردان بیشتر از زنان هوای دوستان خود را دارند، اما در قالب یک لطف، نه حمایت عاطفی. شما می‌توانید از رفیق خود بخواهید که کاری را برای شما انجام دهد، اما معمولا با او درددل نمی‌کنید. شکل دوستی‌های مردانه با زنانه متفاوت است، ممکن است ماه‌ها از هم بی‌خبر باشند ،ولی در زمان احتیاج به هم تلفن کنند و انجام کاری را از هم بخواهند. برخلاف زنان که دوستی‌هایشان بر پایه تبادل عاطفی، درددل و صرف وقت برای صحبت کردن با هم استوار است.

سایه برچسب رفیق ‌بازی بر مردان
نکته بعدی مفهوم رفیق بازی است. دوستی‌های مردانه بیشتر از زنانه با برچسب رفیق بازی طبقه‌بندی می‌شود. مثلا کمتر از اصطلاح رفیق‌باز برای زنان نسبت به مردها استفاده می‌شود و بار منفی آن برای مردها به خصوص اگر متاهل باشند، بیشتر است. گویا وقت گذاشتن برای دوستان توسط مردها، کاری منفی و مذموم است یا گویی اگر مردان دور هم جمع شوند، حتما خلافی شکل خواهد گرفت.

عاقبت نگه ‌داشتن مشکلات در درون خود
طبق نتایج پژوهش‌های متعدد ،یکی از دلایلی که مردان میانگین طول عمر کمتری از زنان دارند، نبود شبکه حمایت اجتماعی است. مردان دردها و مشکلات را درون خود می‌ریزند که درنهایت به سکته و مرگ ختم می‌شود.

نیاز مغفول مردها به شبکه‌های حمایتی
از جنبه روان شناختی، ارتباط‌های اجتماعی نقش شبکه‌های حمایتی را دارند که در مواقع نیاز و بحران می‌توانیم روی آن‌ها حساب کنیم و این مسئله در مردها مورد غفلت واقع شده ‌است. همدردی و گوش دادن به صحبت‌های اطرافیان و دوستان مشکلات را رفع نمی‌کند، اما حس تنها نبودن و حامی داشتن را به انسان می‌دهد. در نتیجه رویارویی با مشکلات بسیار راحت‌تر خواهد شد تا زمانی که حس کنیم به تنهایی باید از پس مشکلات بر بیاییم. بنابراین برای افزایش سلامت ذهنی و روانی خود، روابط با دوستان صمیمی را امتحان کنید.

از احساس تنهایی کمتر تا رشد فردی و احساس تعلق
داشتن دوستان صمیمی کمک می‌کند تا فرد دچار انزوای اجتماعی نشود و احساس تنهایی کمتری داشته باشد. علاوه بر آن، کاهش استرس و رشد عاطفی هم مزیت دیگر داشتن دوست صمیمی است. اگر می‌خواهید شاهد تغییرات مثبت در زندگی خود باشید و عادتی را ترک کنید دوستان صمیمی می‌توانند به شما در ایجاد و حفظ عادت‌های سالم کمک کنند. ایجاد و حفظ روابط صمیمی به تقویت احساس تعلق در افراد هم کمک می‌کند. همه ما دوست داریم حس کنیم که برای دیگران اهمیت داریم و این‌ که زندگی ما دارای هدف است. در واقع طبق سلسله مراتب نیازهای «آبراهام مزلو» بعد از نیازهای اساسی (مانند غذا و مسکن) و نیاز به امنیت، نیاز به احساس تعلق در جایگاه سوم قرار گرفته است.

دیدگاه آسیب‌رسان و ناکارآمد مردها
حلقه دوستان و داشتن ارتباط دوستانه برای سلامت‌ روان مردها بسیار مهم است. متاسفانه مردان بسیار کمتر از زنان مهارت‌های ارتباطی، بیان احساسات، درددل کردن و خودمراقبتی را آموخته‌اند. بیشتر خانم ها همیشه به فکر پوست و سلامت خود هستند، اما بیشتر مردان حتی استفاده از کرم ضدآفتاب را نوعی نقض مردانگی خود می‌دانند. حال با این دیدگاه آسیب‌رسان، چطور انتظار داریم که مردان توان برقراری ارتباط عاطفی کارآمد را داشته باشند؟

انتهای پیام