به گزارش ایران پژواک، بد نیست ابتدا به چند داده کشوری در خصوص هندوانه اشاره شود. سطح کشت هندوانه در کشور ما حدود ۸۵ هزار هکتار است که از این اراضی، سالانه ۳/۳ میلیون تن با متوسط عملکرد حدود ۳۸ تن در هکتار هندوانه برداشت می‌شود. نکته قابل توجه، کشت دیم این محصول در برخی نواحی کشور مانند آذربایجان شرقی و غربی، قزوین، خراسان شمالی و جنوبی و گیلان است که سطح آن جمعا حدود ۶ هزار هکتار بوده و از آن حدود ۸۸ هزار تن محصول با عملکرد نزدیک به ۱۵ تن در هکتار برداشت می‌شود.
با احتساب قیمت عمده‌فروشی یک کیلو هندوانه در مردادماه ۱۴۰۱ برابر ۳۵۰۰۰ ریال، ارزش اقتصادی کل تولید هندوانه (آبی) کشور معادل ۱۱۵ هزار میلیارد ریال برآورد می‌شود. به دلیل وجود بازارهای صادراتی در همسایگی ایران، مانند کشورهای عربی حوزه خلیج‌فارس و دریای عمان، روسیه، عراق، ترکیه و کشورهای آسیای میانه، محصول هندوانه کشور ما ارزش صادراتی مناسبی دارد به‌گونه‌ای که طی سال ۱۴۰۰ حدود ۹۰۰ هزار تن هندوانه به ارزش ۲۰۸ میلیون دلار به ۴۳ کشور جهان صادر شده است.
نیاز خالص آبیاری هندوانه و مقایسه آن با تعدادی از محصولات کشاورزی
نیاز خالص آبیاری هندوانه حداقل ۳۲۰۰ و حداکثر ۶۱۷۰ مترمکعب در هکتار است که نسبت به سایر محصولات زراعی، مقدار زیادی نبوده و تقریبا مشابه سایر محصولات است. حتی نیاز آبیاری محصولاتی مانند گوجه‌فرنگی و سیب در همه دشت‌های منتخب بیش از هندوانه است.در مقایسه با گندم پاییزه، نیاز آبیاری هندوانه تا ۸۰ درصد بیشتر است که بخشی از آن مربوط به تامین نیاز آبی گندم پاییزه از طریق بارندگی در فصول زمستان و اوایل بهار است که موجب کاهش نیاز آبیاری آن می‌شود. متوسط نیاز خالص آبیاری هندوانه در این دشت‌ها برابر ۴۳۸۶ مترمکعب در هکتار است که از متوسط نیاز سیب، گوجه‌فرنگی و سبزیجات کمتر و تقریبا مشابه سیب‌زمینی است. به این‌ترتیب از نظر نیاز خالص آبیاری، گفتمان غالب مبنی بر مصرف بالای آب در کشت هندوانه صحت ندارد. مصرف آب هندوانه، نظیر تعدادی از سایر محصولات متداول کشت و حتی گاه کمتر از آن است.
نیاز آبیاری خالص برای تولید یک کیلوگرم هندوانه در مقایسه با سایر محصولات
اگر محصولی آبدار باشد، لزوما به معنی نیاز آبی بالای آن نیست. محصولی که تولید نهایی آن خشک است (مانند غلات و حبوبات)، به معنی این است که کم و بیش همه آب مصرفی آن صرف تبخیر و تعرق شده و به هوا رفته و تناژ محصول تولیدی، تنها ماده خشک را شامل می‌شود.در حالی که در محصول آبدار مانند هندوانه، خربزه و گوجه‌فرنگی، بخشی از آب مصرفی در محصول تولیدی جمع می‌شود که هر چند مقدار آن نسبت به مقدار آب مصرفی ناچیز است؛ ولی در تناژ تولید محصول، اثر زیادی داشته و از نظر فروش محصول، مقداری از آب مصرفی، به قیمت محصول به فروش می‌رسد. متوسط عملکرد در واحد سطح هندوانه و سایر محصولات مورد بررسی در استان‌های مختلف در جدول۲ نشان داده شده است.
انتهای پیام
ارسال نظر