به گزارش ایران‌پژواک، شهر فریمان در فاصله ٧۵ کیلومتری جنوب شرقی شهر مشهد قرار دارد و حدود ٢/۵ درصد از مساحت خراسان رضوی را به خود اختصاص داده است. این شهرستان از شمال و غرب به شهرستان مشهد، از جنوب به شهرستان‌های تربت حیدریه و زاوه و از شرق به شهرستان تربت جام منتهی می‌شود.
فریمان دارای دو بخش مرکزی و قلندرآباد است و ۵ دهستان با نام‌های فریمان، سنگ‌بست، بالابند، سفیدسنگ و قلندرآباد دارد.
دو رشته کوه در اطراف فریمان قرار گرفته که بلندترین آن کوه «کلیلاق» با ٢هزار ٩۴٢ متر ارتفاع است. «بی‌بی غیب»، «قطار النگ» و «دال» از دیگر کوه‌های این شهرستان است. همچنین رودخانه‌های فریمان، سنگ‌بست و قلندرآباد به صورت فصلی در این شهرستان جریان دارند.
شهرستان فریمان به دلیل آب و هوای مناسب و مطبوع، قرار گرفتن در محور مهم آسیایی مشهد ـ افغانستان و آسیای میانه، نزدیکی به کلانشهر مشهد، استعدادهای فراوان آبی و خاکی و تولید محصولات گوناگون زراعی و باغی نظیر گندم، جو، چغندر قند، گوجه، سیب‌زمینی و سیب درختی، دسترسی به زیرساخت‌های حمل‌ونقل ریلی و جاده‌ای، داشتن شهرک صنعتی و کارخانه بزرگ و کوچک و معادن گوناگون و بهره‌مندی از جاذبه‌های گردشگری به عنوان شهرستانی با توانمندی‌های بالا و تاثیرگذار در خراسان بزرگ شناخته می‌شود.
تپه باستانی «فرهاد گرد» با قدمتی بیش از هفت هزار سال، بند (سد) باستانی فریمان، میل و مقبره ارسلان جاذب در سنگ‌بست با ١١٠٠ سال قدمت، کاروانسرای سنگ‌بست، حمام تاریخی قلندرآباد، آب‌گرم شاهان گرماب، آبشار چهارتکاب، ایوان رزمگاه، باغ ملی فریمان، رباط تاریخی فریمان، تنگل (دره) روستای مراغه، بنای تاریخی ـ مذهبی روستای عشق‌آباد، بافت تاریخی شهر فریمان، خانه شهید مطهری، موزه مردم‌شناسی و خانه قدیمی یاسمنی و روستای هدف گردشگری باغ عباس، نمونه‌هایی از جاذبه‌های تاریخی و فرهنگی شهرستان فریمان است.
جاذبه‌های تفریحی‌ـ طبیعی
دره روستای مراغه که در یک کیلومتری روستای مراغه (۴۵ کیلومتری غرب فریمان) واقع شده و از میانه آن رودخانۀ پر آب و دائمی عبور می‌کند و اطراف آن طبیعت سرسبز و پر درختی دارد، برای پیاده‌روی و طبیعت‌گردی محل بسیار مناسبی است.
مسیر دسترسی: کیلومتر ۴٠ جاده مشهد به فریمان (تقریبا روبروی شهرک صنعتی)، ٢٠ کیلومتر فرعی آسفالته، روستای مراغه
یکی دیگر از جاذبه‌های طبیعی این شهرستان، روستای باغ عباس است. این روستا در ١٧ کیلومتری جنوب فریمان و در مسیر فریمان به تربت حیدریه واقع شده است. چشم‌اندازهای طبیعی چون کوه، چشمه، رودخانه، درخت‌های میوه و خانه‌های روستایی زیبایی این روستا را دوچندان کرده است. همچنین رودخانه فریمان نیز از باغ عباس عبور می‌کند. این روستا به دلیل جاذبه‌های طبیعی که دارد، در روزهای تعطیل میزبان گردشگران زیادی است. جاده فریمان تا باغ عباس آسفالت است.
دسترسی: سه راهی سد، به سمت تربت حیدریه (۶کیلومتر)، دست راست، روستای باغ عباس
از دیگر جاذبه‌های طبیعی در فریمان تفرجگاه طبیعی زرکک است که در ۱۷ کیلومتری این شهرستان واقع شده است. این تفرجگاه در میان دو رشته کوه قطار اولنگ/ النگ و یخ آبی قرار گرفته است. طبیعت بکر و سرسبز و چشمه‌های موجود در این تفرجگاه باعث شده است هرساله گردشگران زیادی برای گذراندن اوقات خود از آن بازدید کنند.
چشمه آب گرم معدنی شاهان گرماب فریمان از منحصر به فردترین چشمه‌های قابل شرب بوده که دارای خصوصیات درمانی زیادی است.
اعتقاد قوی مردم به شفابخشی این اثر طبیعی باعث شده هر ساله عده زیادی از گردشگران داخلی و خارجی برای استفاده از این آب‌گرم به فریمان سفر کنند. این جاذبه در روستای شاهان گرماب، ۶٣ کیلومتری شهر فریمان و در دهستان سفیدسنگ واقع شده است.
همچنین در محل این چشمه آب گرم در سال ١٠٨٧ هجری قمری، به دستور شاه سلیمان صفوی، حمامی ساخته شده که در حال حاضر معماری بنای آن تقریبا سالم باقی مانده است.
جاذبه‌های تاریخی
بند (سد) فریمان یکی از مشهورترین و با ارزش‌ترین آثار دیدنی و تاریخی استان خراسان رضوی است که شیوه معماری و چگونگی ساختمان بند که طی سالیان طولانی باقی مانده، قابل توجه است. زمان دقیق احداث این سازه سنگی آجری مشخص نیست، اما روایتی وجود دارد که زمان احداث آن را مربوط به دوره ایلخانان مغول می‌داند. با این حال گزارش شده که این بند ابتدا هزار سال پیش تا ارتفاع ۴ متر ساخته شده و سپس در ساختمان آن تجدید نظر شده و ارتفاع آن را به ٢٠ متر رسانده‌اند. در دهه ٧٠ شمسی نیز ارتفاع این سد با طرح و آجر سنتی افزایش یافت. ارتفاع تقریبی فعلی ٢٧ متر و طول تاج آن ١٠٠ متر است.
سد فریمان به همراه طبیعت اطراف خود یکی از محبوب‌ترین تفرج‌گاه‌های منطقه خراسان است. فضای جنگلی و طبیعی اطراف سد فریمان و دریاچه آن محیط مناسبی را برای گذراندن اوقات فراغت ایجاد کرده است.
مناره و مقبره ارسلان جاذب: محوطه باستانی سنگ‌بست شامل بقایای بناهایی است که توسط «ابوالحارث ارسلان جاذب»، والی و سپهسالار توس در عهد سلطان محمود غزنوی ساخته شده و نزدیک به ١١٠٠ سال از عمر آن می‌گذرد. در واقع این آثار بازمانده از معماری دوره غزنویان در خاک کنونی ایران، از جمله قدیمی‌ترین مناره‌های آجری ایران و کهن‌ترین ابنیه باقی باقی مانده از دوران اسلامی خراسان است.
این محل در قدیم پل ارتباطی بین مناطق و شهرهای تاریخی و مهمی چون مرو، نیشابور، هرات باستان، توس و … بوده که به همین دلیل جایگاه مهمی در کنار جاده معروف ابریشم تلقی می‌شده است. در حال حاضر در این محوطه تاریخی دو اثر شاخص معماری، مقبره و مناره ارسلان جاذب از دوره غزنویان باقی مانده‌اند.
آدرس: کیلومتر٣٣ جاده مشهد به فریمان، جنب روستای سنگ‌بست
کاروانسرای سنگ‌بست؛ این بنای تاریخی به دستور امیر علی‌شیرنوایی ـ وزیر و شاعر عهد تیموری ـ ساخته شده است. پس از این‌که در قرن‌های ٧ و ٨ هجری قمری، کاروانسرای ارسلان جاذب رو به ویرانی رفت، به دلیل اهمیت سنگ‌بست که در تقاطع راه‌های قدیم کاروان‌ها قرار داشت، در قرن نهم هجری این کاروانسرا در نزدیکی رباطِ از بین رفته ارسلان، ساخته شد.
بنای تاریخی عشق‌آباد در در روستای عشق‌آباد و ۱۰ کیلومتری شهرستان فریمان قرار گرفته است. این بنا به دوره تیموری مربوط است و گفته شده مزار یکی از نوادگان امام سجاد (ع) به نام سیدنظام‌الدین در آن قرار دارد. بنای مذهبی عشق آباد دارای ایوان نسبتا بزرگی است که در سمت شرق آن ساخته شده است. این ایوان نیز دارای سقفی تزئین‌شده با گچ‌کاری زیبایی است که نمای بی‌نظیری را به وجود آورده است.
سوغات و صنایع دستی فریمان
مهم‌ترین سوغات شهرستان فریمان «قند» است که در کارخانه قند قدیمی فریمان تولید و به اقصی نقاط کشور و جهان صادر می‌شود. قند فریمان به دلیل کیفیت مطلوب سبب شهرت این شهرستان شده است.
فرت‌بافی، قالی بافی، معرق چوب و مس و گلیم از مهم‌ترین هنرهای سنتی و صنایع دستی رایج در شهرستان فریمان است.
* برگرفته از اطلاعات اداره میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی شهرستان فریمان و استان خراسان رضوی
انتهای پیام
ارسال نظر