به گزارش ایران‌پژواک، یکی از مشکلات سفر برای برخی افراد، ایجاد سرگیجه و حالت‌ تهوع در خودرو، هواپیما یا اتوبوس و غیره است که کام سفر را تلخ می‌کند. به این حالت «بیماری حرکت» می‌گویند که در مسافران هنگام سفر با خودرو، قطار، هواپیما، اتوبوس یا کشتی دیده می‌شود.

معمولا برای خلاص شدن از این حالت آزاردهنده، می‌توانید کارهایی را انجام دهید تا این حالت به سراغ‌تان نیاید یا اگر دچار آن شدید، بتوانید آن را کنترل کنید. بیماری حرکت ناگهانی و با حالت تهوع و عرق سرد آغاز می‌شود و در ادامه ممکن است به سرگیجه و تهوع بینجامد. در این حالت، مغز با دریافت سیگنال‌هایی از گوش داخلی، چشم‌ها، ماهیچه‌ها و مفاصل، احساس حرکت می‌کند در حالی که شما در یک جا نشسته‌اید و حرکتی ندارید.

زمانی که این سیگنال‌ها به مغز می‌رسند، با واقعیتی که شما در آن هستید، هماهنگی ندارد و به همین دلیل دچار بیماری حرکت می‌شوید. به عنوان مثال، اگر هنگامی که در اتوبوس نشسته‌اید مشغول کار با تلفن همراه خود هستید، چشم‌هایتان روی چیزی تمرکز می‌کند که حرکت نمی‌کند اما گوش داخلی شما حرکت را احساس می‌کند.

حتی نقطه‌ای که در آنجا نشسته‌اید، می‌تواند متغیر باشد. بیماری حرکت معمولا باعث به‌هم‌خوردگی معده می‌شود. بیمار احساس گیجی و عرق سرد می‌کند. فرد رنگ‌پریده شده و معمولا از سردرد شکایت دارد. در چنین فردی، حالت تهوع، استفراغ و کاهش تعادل به دنبال احساس گیجی بسیار معمول است.

زنان و کودکان بیشتر مستعد ابتلا به بیماری حرکت هستند. شما می توانید در طول سفر اقداماتی را برای کاهش خطر ابتلا به بیماری انجام دهید. داروهایی مانند چسب اسکوپولامین می توانند از حالت تهوع جلوگیری کنند.

بیماری حرکت چیست؟

بیماری حرکت زمانی رخ می دهد که مغز شما نمی تواند اطلاعات ارسال شده از چشم، گوش و بدن شما را درک کند. حرکات زیاد در ماشین، هواپیما، قایق یا حتی یک پارک تفریحی، می تواند باعث شود که حالت تهوع یا بیماری داشته باشید؛ برخی افراد حتی در نهایت استفراغ می کنند .

چه کسانی ممکن است به بیماری حرکت مبتلا شوند؟

تخمین زده می شود که از هر سه نفر یک نفر در مقطعی دچار بیماری حرکت می شود. زنان و کودکان 2 تا 12 ساله بیشتر در معرض خطر هستند؛ با این حال، این شرایط می تواند هر کسی را تحت تاثیر قرار دهد. این عوامل احتمال ابتلا به بیماری حرکت را افزایش می دهد:

• سابقه خانوادگی بیماری حرکت
• کنترل بارداری هورمونی
• اختلالات گوش داخلی
• دوره های قاعدگی
• میگرن
• بیماری پارکینسون
• بارداری

چه چیزی باعث بیماری حرکت می شود؟

مغز شما سیگنال هایی را از قسمت های حس کننده حرکت بدن شما دریافت می کند مانند چشم ها، گوش های داخلی، ماهیچه ها و مفاصل. وقتی این قسمت ها اطلاعات متناقضی را ارسال می کنند، مغز شما نمی داند که شما ساکن هستید یا حرکت می کنید واکنش گیج کننده مغز باعث می شود احساس بیماری کنید.

به عنوان مثال، هنگام سوار شدن در ماشین، موارد زیر را تجربه می کنید:

• چشم ها درختانی را می بینند که از کنار آن می گذرند و حرکت را ثبت می کنند.
• گوش های داخلی حرکت را حس می کنند.
• ماهیچه ها و مفاصل احساس می کنند که بدن شما ثابت نشسته است.
• مغز بین این پیام ها قطع ارتباط را حس می کند.

بسیاری از اقدامات می توانند باعث بیماری حرکت شوند، مانند:

• استفاده از وسایل شهربازی و تجربیات واقعیت مجازی.
• وقتی در حال حرکت متنی می خوانید.
• سوار بر قایق، ماشین، اتوبوس، قطار یا هواپیما هستید.
• بازی های ویدیویی انجام داده اید و یا برای مدت طولانی فیلم دیده اید.

علائم بیماری حرکت چیست؟

بیماری حرکت می تواند شما را غافلگیر کند. ممکن است یک لحظه احساس خوبی داشته باشید و سپس به طور ناگهانی برخی از علائم زیر را تجربه کنید:

• عرق سرد
• سرگیجه
• خستگی
• سردرد
• تحریک پذیری
• ناتوانی در تمرکز
• افزایش بزاق، حالت تهوع و استفراغ
• پوست رنگ پریده
• تنفس سریع یا بلعیدن هوا

بیماری حرکت چگونه تشخیص داده می شود؟

پزشک از شما می‌خواهد که علائم خود را توضیح دهید و اینکه چه چیزی باعث بروز این علائم می‌شود. پزشک همچنین ممکن است یک معاینه فیزیکی انجام دهد و چشم ها و گوش های شما را بررسی کند.

بیماری حرکت چگونه مدیریت یا درمان می شود؟

شما برای جلوگیری از بیماری حرکت یا درمان علائم، گزینه هایی دارید. درمان بیماری حرکت عبارتند از:

• آنتی هیستامین ها: این دارو معمولاً برای درمان آلرژی استفاده می شود، آنتی هیستامین ها همچنین می توانند از بیماری حرکت جلوگیری کرده و علائم را کاهش دهند. فقط آنتی هیستامین هایی که باعث خواب آلودگی می شوند می توانند موثر باشند.
• چسب ها: چسب های پوستی اسکوپولامین (Transderm Scop®) یا قرص های خوراکی از حالت تهوع و استفراغ جلوگیری می کنند. حداقل چهار ساعت قبل از سفر، چسب را پشت گوش خود بچسبانید. بعد از سه روز، پچ را بردارید و یک پچ جدید اعمال کنید. این دارو می تواند باعث خشکی دهان شود و فقط برای بزرگسالان تایید شده است.

عوارض بیماری حرکت چیست؟

بیماری حرکت مشکلات جدی برای بدن ایجاد نمی کند. به ندرت، برخی افراد نمی توانند جلوی سرفه کردن را بگیرند یا استفراغ بیش از حد می تواند باعث کم آبی و فشار خون پایین (افت فشار خون) شود.

چگونه می توانم از بیماری حرکت جلوگیری کنم؟

این اقدامات می توانند شانس شما را برای بیمار شدن کاهش دهند یا علائم را در صورت بروز کاهش دهند:

• گیاهان: رایحه های تسکین دهنده نعناع، زنجبیل یا اسطوخودوس را امتحان کنید. آب نبات های سفت ساخته شده با نعناع یا زنجبیل را بمکید.
• رژیم غذایی و نوشیدنی: مقدار زیادی آب بنوشید. قبل از سفر، غذاهای کم چرب، ملایم و نشاسته ای را انتخاب کنید. از وعده های غذایی سنگین و غذاهای چرب، تند یا اسیدی که می توانند معده شما را ناراحت کنند، خودداری کنید. الکل ننوشید یا سیگار نکشید.
• هوای تازه : دریچه های هوا را به سمت خود باز کنید و شیشه های ماشین ها را پایین بیاورید.
• به راه دورنگاه کنید: تلفن، تبلت یا کتاب را کنار بگذارید. در عوض، به یک شی در دوردست یا افق نگاه کنید.
• دراز بکشید: در صورت امکان دراز بکشید و چشمان خود را ببندید.
• طب فشاری: از مچ بندهای طب فشاری استفاده کنید.

در سفر همیشه باید رو به جلو باشید. جایی که می نشینید می تواند برای به حداقل رساندن حرکت مخرب تفاوت ایجاد کند:

• قایق: در وسط قایق در عرشه بالایی بنشینید.
• اتوبوس: یک صندلی نزدیک پنجره را انتخاب کنید.
• ماشین: روی صندلی سرنشین جلو بنشینید.
• کشتی کروز: یک کابین به سمت جلو یا وسط کشتی رزرو کنید.
• هواپیما: در قسمت نزدیک به بال بنشینید.
• قطار: صندلی پنجره رو به جلو را انتخاب کنید.

چشم انداز برای افرادی که بیماری حرکت دارند چیست؟

بیماری حرکت می تواند سفر را استرس زا و ناخوشایند کند اما علائم با توقف حرکت باید از بین بروند.

چه زمانی باید با یک پزشک تماس بگیرم؟

اگر بیماری حرکت را به صورت دائمی تجربه کردید و علائم زیر را دارید باید با پزشک خود تماس بگیرید:

• تهوع یا استفراغ مزمن و مداوم
• علائم بیماری حرکت زمانی که درگیر یک فعالیت حرکتی نیستید
• علائم کم آبی بدن

درمان دارویی و جایگزین

درمان‌های مختلفی برای درمان بیماری حرکت وجود دارند که بیشتر آنها از شروع بیماری جلوگیری می‌کنند. همچنین، بسیاری از این داروها خواب‌آور هستند بنابراین، اگر نیاز به انجام کاری با دقت بالا دارید یا در حال رانندگی هستید، از این داروها استفاده نکنید. معمول‌ترین داروهایی که برای بهبود بیماری حرکت مورد استفاده قرار می‌گیرد، «هیوسوبرومید هیوسین» است که عامه مردم آن را به هیوسین می‌شناسند.

اما داروی دیمن‌هیدرینات دارویی است که بدون نسخه هم می‌توانید از داروخانه‌ها تهیه کنید.علاوه‌بر این درمان‌های دارویی، می‌توانید از روش‌های خانگی هم برای تسکین علائم بیماری استفاده کنید. درمان‌های جایگزین هم تأثیر چشمگیری بر کاهش علائم دارند. متخصصان توصیه می‌کنند نعنا و زنجبیل در این زمینه کمک‌کننده هستند.

اگرچه این درمان‌های گیاهی از نظر علمی هنوز به اثبات نرسیده‌اند اما مصرف تجربی آنها مؤثر بودن‌شان را در برخی موارد تأیید کرده است. علاوه بر این، تنفس عمیق و تکرار آن از دیگر راه‌های درمانی موجود برای بیماری حرکت است. اما در بسیاری از موارد تهویه هوای داخل وسیله نقلیه، پایین‌آوردن شیشه ماشین یا حتی پیاده‌شدن از خودرو و قرار گرفتن در معرض هوای تازه می‌تواند تا حد زیادی شرایط جسمی شما را بهبود بخشد.

به اندازه کافی بخوابید

نکته قابل‌توجهی که باید مدنظر داشته باشید، این است که شب قبل از مسافرت بهتر است خوب بخوابید و به اندازه کافی آب و مایعات مصرف کنید، چرا که کم‌آب شدن بدن، سردرد و استرس شما را در معرض بروز بیماری حرکت در طول سفر قرار می‌دهد.

گرسنه نمانید

به خاطر داشته باشید که اگر موقع سفر شکم‌تان گرسنه باشد، سرگیجه و حالت تهوع ناشی از بیماری حرکت بیشتر به سراغ‌تان می‌آید. بنابراین برنامه سفرتان را به‌گونه‌ای برنامه‌ریزی کنید که غذا خورده باشید و شکم‌تان گرسنه نباشد. قبل و حین سفر از خوردن غذاهای چرب و اسیدی پرهیز کنید زیرا شما را مستعد بیماری حرکت می‌کند.

چشم‌هایتان را نبندید

یکی از بدترین کارهایی که هنگام بروز این بیماری می‌توانید انجام دهید، این است که چشم‌هایتان را ببندید. این کار، حالت تهوع شما را تشدید می‌کند. در طول مسیر سعی کنید به خودروهایی که در حرکت هستند و نیز سوژه‌های متحرک در مسیر نگاه نکنید. در عوض، به یک نقطه ثابت و کمی بالاتر از افق خیره شوید.

روی صندلی‌های جلویی بنشینید

بیماری حرکت به طور ناخودآگاه به سراغ‌تان می‌آید اما اگر حواس‌تان به محیط اطراف‌تان و جایی که می‌نشینید، باشد راحت‌تر می‌توانید آن را کنترل کرده و از بروز آن جلوگیری کنید. برای سفر خود از قبل برنامه‌ریزی کنید.

اگر می‌خواهید هوایی سفر کنید، موقع تهیه بلیت از مسؤول آن بخواهید که صندلی شما را کنار پنجره یا روی بال هواپیما مشخص کند. اگر با قطار، قایق، کشتی یا اتوبوس به سفر می‌روید، سعی کنید روی صندلی‌های روبه‌جلو بنشینید و موقع حرکت به سمت عقب برنگردید. در داخل کشتی، از مسؤول مربوطه بخواهید صندلی شما را نزدیک به قسمت جلویی یا وسط کشتی قرار دهد و سعی کنید رو به جلو یا افق و به نقطه‌ای ثابت خیره شوید تا حرکت قایق را کمتر حس کنید.

سعی کنید در طول سفر پنجره یا منفذی را برای تبادل هوا باز بگذارید و هوای تازه تنفس کنید و در طول سفر هم از کتاب خواندن یا حتی نگاه به تلفن همراه‌تان خودداری کنید. علاوه بر این، موقع مسافرت با خودرو یا اتوبوس، سعی کنید یا خودتان راننده باشید یا روی صندلی‌های جلویی خودرو یا اتوبوس بنشینید. اگر دقت کرده باشید، افرادی که سابقه بیماری حرکت دارند، با نشستن در صندلی‌های جلویی خودرو یا اتوبوس کمتر این حالت ناخوشایند را تجربه می‌کنند.

بیماری در کمین کودکان و زنان باردار

هر شکل مسافرتی، چه زمینی، چه هوایی و چه آبی ممکن است بیماری حرکت را در فرد مستعد القا کند. گاهی حتی با سوار شدن بر چرخ و فلک و بازی‌های کودکانه که معمولا در شهربازی وجود دارد این حالت ایجاد می‌شود. این مشکل در هر فردی ممکن است رخ دهد، اما بیش از همه، کودکان و افرادی که داروهای خاص مصرف می‌کنند در معرض آن هستند. کودکان دو تا 12 سال و نیز زنان بارداری که احتمال بروز اختلالات گوش داخلی در آنها بیشتر است، بیش از دیگران در معرض این عارضه هستند.

برای کنترل حالت تهوع در ماشین چه بخوریم؟

زنجبیل

زنجبیل دارای خواصی است که ممکن است به کاهش حالت تهوع کمک کند و می تواند تحریک معده را کاهش دهد و تسکین فوری را به ارمغان بیاورد. سعی کنید چای زنجبیل، دمنوش زنجبیل یا آب نبات زنجبیلی بخورید یا می توانید یک قاشق غذاخوری زنجبیل را له کنید، آن را در آب داغ مخلوط کنید و بنوشید که به شما کمک می کند به طور موثری از این احساس تهوع گذر کنید.

نعناع تند

نعناع یکی دیگر از داروهای پیشنهادی طب سنتی است که برای درمان بیماری حرکت استفاده می شود. به گفته NCCIH، هم برگ ها و هم روغن آن به مقابله با سوء هاضمه و سندرم روده تحریک پذیر کمک می کند و یک مطالعه کوچک که در فوریه 2014 در مجله Peri Anesthesia Nursing منتشر شد، نشان می دهد که عطر روغن نعناع می تواند حالت تهوع را کاهش دهد.برای طعم و مزه خوب می توانید آن را به شکل چای میل کنید.

کراکر

غذاهایی که نشاسته بالایی دارند به آرام شدن معده کمک می کند. طعم ملایم کراکرها با نشاسته بالا به جلوگیری از بیماری حرکت کمک کرده و علائم شما را کاهش می دهد. همچنین بهتر است در سفر یک مشت کراکر همراه خود داشته باشید و هر زمان که احساس گرسنگی کردید بخورید. همچنین برای بهترین نتیجه، آن کراکرها را با مقداری آب سرد بخورید.

هل

هل یک درمان موثر برای درمان و کنترل بیماری حرکت است. ۱ یا دو دانه هل را بجپیذ، این کار به تسکین احساس استفراغ کمک می کند. هل سیاه را حتما امتحان کنید.

آجیل

آجیل ها سرشار از پروتئین هستند و انرژی تخلیه شده بخاطر علائم شما را جبران می کنند و حالت تهوع را از بین می برن؛ با این حال، شما باید آن را در مقادیر کم استفاده کنید. زمانی که با حالت تهوع دست و پنجه نرم می‌کنید، یک برنامه غذایی کم‌چرب و پروتئینی غنی از غذاهای نشاسته‌ای بهترین راه حل برای کنترل علائم شما است.

موز

اگر احساس کم‌آبی و حالت تهوع دارید، یک موز بخورید. موز می تواند به بازیابی پتاسیم کمک کند که اغلب در نتیجه اسهال و استفراغ کاهش می یابد. همچنین مقدار خوبی نشاسته در موز وجود دارو و شدت علائم شما را کاهش می دهد.

انتهای پیام